Ιστορία γράφουν οι παρέες

Θέλοντας και μη, μπήκαμε στο «τρυπάκι» να συζητάμε με όρους πολιτικής οικονομίας. Πάψαμε ακόμα να βλέπουμε και το συμβαίνει στην τσέπη μας την ίδια. Δεν κρίνουμε πλέον την πολιτική, ούτε με βάση την τσέπη μας, ούτε με βάση αρχές όπως η δικαιοσύνη, η ισότητα, κλπ. Εγιναν λαπάδες τα μυαλά μας. Αριστεροί εμείς; Σωπάστε καλέ. Γίναμε, όμως, «τεχνοκράτες» και μιλάμε για τις αγορές, τα spreads, το δημόσιο έλλειμμα ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ), κλπ. Ασχετα αν ελάχιστοι από μας κατέχουν τα πιο βασικά, όπως το τι τέλος πάντων είναι κι αυτό το ΑΕΠ ακόμα! Και δεν συνέβη τυχαία αυτό... Η πεποίθηση ότι η διακυβέρνηση μιας χώρας είναι υπόθεση τεχνοκρατών και ειδικών υπήρξε κάτι που συστηματικά επεδίωξαν οι αστικές κυβερνήσεις από τα τέλη του 19ου αιώνα, προκειμένου να καταλύσουν τα ψίγματα πραγματικής δημοκρατίας που εμπεριέχονταν στην μεγάλη γαλλική επανάσταση του 1789 και πραγματώθηκαν στην Παρισινή κομμούνα. Έτσι καταντήσαμε να θεωρούμε "πεφωτισμένους" αυτούς που...

γι’αυτό και μας την κρύβουν συστηματικά. Η ίδια η πεφωτισμένη δεξιά ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της 24/01/2010, με πρωτοσέλιδο την κρίση και πάρα πολλές σελίδες αφιερωμένες σ’αυτή, συσκοτίζει, παρά φωτίζει. Χρειάζεται σχεδόν να ξέρεις τι ψάχνεις και νάσαι προσεκτικός πολύ για να εντοπίσεις τις πληροφορίες εκείνες που εξηγούν και ρίχνουν φως στην επικαιρότητα. Το κείμενο που ακολουθεί δεν είναι ακόμα μια ανάλυση για την συγκυρία. Παρατίθεται -για την παρέα που δεν ευκαίρεσε απ’τα ξενύχτια να διαβάσει- μια κάποια "αποκρυπτογράφηση" με αποσπάσματα από άρθρα και συνεντεύξεις της παραπάνω κυριακάτικης: Γράφει στην 3η σελίδα του οικονομικού ένθετου ο Γιώργος Κοφινάκος, πρώην επικεφαλής της Citigroup Global Markets: «...κάποια αγγλοσαξωνικά συμφέροντα επιδιώκουν την αποδόμηση της Ευρωζώνης και του νομίσματος της, αντιδρώντας στον ενδυναμωμένο ρόλο του ευρώ ως αποθεματικού νομίσματος. Από την άλλη, και ένας μεγάλος αριθμός χωρών της Ευρωζώνης βλέπει με καλό μάτι την αποδυνάμωση του Ευρώ, ως παράγον...

[ Παρόλο που δεν συμφωνώ με το «σκέψου παγκόσμια, δράσε τοπικά», στη συνέχεια θα προσπαθήσω να κωδικοποιήσω τα πρόσφατα διαβάσματα μου για την παγκόσμια οικονομική κατάσταση. Εύχομαι να κάνω λάθος, αλλά τα πράγματα μου βγαίνουν λίγο μαύρα. Και το κακό είναι ότι δεν βγαίνουν μαύρα μόνο σε μένα. Μακάρι να είναι η τυπική απαισιοδοξία των αριστερών. Στην τελική, όμως, δεν είναι κακό να είναι κανείς ενήμερος και για το κακό σενάριο. Ειδικά, όταν σ’αυτό παίζει και ο πόλεμος. Αν μη τι άλλο θα είναι υποψιασμένος, αν και όταν τα πράγματα κατατείνουν στην επαλήθευση του ]. Το πρόβλημα ξεκινά από το χρήμα και κυρίως από το γεγονός ότι, πέρα από μέσο μέτρησης αξιών και μέσου ανταλλαγής, αποτελεί και μέσο αποταμίευσης πλούτου. Μέχρι το 1945 , όλα τα νομίσματα είχαν την αντιστοιχία τους σε ισοδύναμο χρυσού . Τη χρονιά εκείνη, με τη συμφωνία του Μπρέτον-Γουντς, το δολλάριο αντικατέστησε το χρυσό, αποτελώντας το ίδιο τη βάση για ένα σύστημα μεταβαλλόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών των άλλων νομ...

Το Ecofin σήμερα (02/12/09) θα αποφασίσει και τυπικά την υπαγωγή της Ελλάδας στο άρθρο 104/8 της Ευρωπαικής Συνθήκης, στο άρθρο της περίφημης Επιτήρησης, στο οποίο εντάσσεται η χώρα/μέλος που δεν πήρε τα απαραίτητα μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος κάτω απ’το 3%.   Τον Φεβρουάριο είναι προγραμματισμένο να περάσει στο άρθρο 104/9, οπότε θα πρέπει να στέλνει σε τριμηνιαία βάση τα στοιχεία για την πορεία του προϋπολογισμού στις Βρυξέλλες , αλλά και για την πορεία υλοποίησης των μέτρων που θα ληφθούν.   Ομως, «η ένταξη της Ελλάδας στο άρθρο 104/11, όπου είτε θα πληρώνει πρόστιμο είτε θα υπάρξει περικοπή των κοινοτικών κονδυλίων, αν και θεωρείται δύσκολο να γίνει, δεν αποκλείστηκε κατηγορηματικά από αρμόδιους παράγοντες του υπουργείου» (!!!).   Την Πέμπτη 03/12/09 το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), από κοινού με την Κομισιόν, θα πραγματοποιήσουν επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα ! Θα παν στο Εθνικό Λογιστήριο, θα κατεβάσουν τα βιβλία μας να τα ξεψαχνίσουν κ...

Με αφορμή δημοσιεύματα στον οικονομικό τύπο για την ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ για την ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΠΟΛΙΤΙΚΗ του ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2009, την αναζήτησα στο πρωτότυπο . Πρόκειται για ένα πόνημα 192 σελίδων, ενδεδυμένο τον μανδύα επιστημονικής αντικειμενικότητας, με παράρτημα βιβλιογραφικών πηγών, κλπ. Ούτε διδακτορική διατριβή να ήταν! Λες και χρειάζεται ο ενλόγω επιστημονικός μανδύας, για να συγκαλυφθεί η αποδεδειγμένη ανικανότητα των οικονομολογούντων ελίτ της εξουσίας να προβλέψουν, αλλά και να διαχειριστούν την κρίση. Παρόλο, όμως, που βρίθει σημαντικότατων στατιστικών στοιχείων,  δεν αποτελεί παρά την ιδεολογική/θεωρητική τεκμηρίωση της ακολουθητέας πολιτικής από την κυβέρνηση πουπροωθεί ΄το διεθνές τραπεζικό κεφάλαιο. Για τον λόγο αυτό, η κοινωνία μας-και ιδιαίτερα η μαχόμενη αριστερά- δεν θάπρεπε να την μεταχειρίζεται δημοσιογραφικά. Για να ερμηνεύσει μόνο κανείς τα εκεί γραφόμενα, θάπρεπε ενδεχομένως να αφιερώσει ισάριθμες σελίδες. Για να αρθρώσει, ωστόσο, τον δ...

Η απάντηση στο κλασσικό ερώτημα « Ποιος, τέλος πάντων, κυβερνά αυτόν τον τόπο;» ίσως βρίσκεται, για σήμερα, στις εξής συγκυρίες: Tο τελευταίο ραντεβού του απερχόμενου πρωθυπουργού K.Καραμανλή ήταν με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Το πρώτο ραντεβού του νέου πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου συμπτωματικά πάλι ήταν με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Και μην το πει κανείς συμπτωματικό, όταν υποτίθεται ότι την οικονομική πολιτική ασκούν οι αρμόδιοι υπουργοί. Όπως συμπτωματικό δεν ήταν και το «γλείψιμο» του ευρώ-τραπεζίτη Λουκά Παπαδήμου, όταν του έγινε η πρόταση από το ΠΑΣΟΚ να μπει πρώτος τη τάξει στο ψηφοδέλτιο επικρατείας.

Ολο το 2007 σφραγίστηκαν 89.072 επιταγές. Την επόμενη χρονιά 118.036. Στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου φέτος σφραγίστηκαν 196.431 τεμάχια. Σε αξίες, η εκτίναξη στα 2 δισ. ευρώ είναι η χειρότερη «επίδοση» που έχει καταγραφεί ποτέ όχι μόνο σε επίπεδο επταμήνου, αλλά και σε ετήσια βάση (1,5 δις το 2005). Η οικοδομή χάλια, η βιομηχανία κάτω, ο τουρισμός χάνει λεφτά: η ανεργία στα ύψη. Στο μακρινό αυτό ακρωτήρι αυτό της βαλκανικής χερσονήσου όπου ζούμε, ακόμη και η κρίση φθάνει με καθυστέρηση.

Απολαύστε το βιντεάκι αυτό (σε τρία διαδοχικά μέρη), αφιερώνοντας μόλις 20 λεπτά συνολικά! Αξίζει τον κόπο.... Η δημιουργός του, με όλη την ιστορία του βίντεο βρίσκεται για τους αγγλομαθείς στη δ/νση "εδώ" (www.storyofstuff.com). Μας την σύστησε ("κάτι σαν συνεισφορά στην παρέα") η Κατερίνα.

« Δεν βγαίνουμε. Δεν υπάρχουν άλλα λεφτά Αυτά είναι όλα ». Αλλά « Είσαι ελεύθερος να τα κάνεις ότι θες ». Η μέγιστη ελευθερία. Αυτή του καταναλωτή. Στην πράξη, ότι βγάζουμε πάει σε πολύ χειροπιαστά πράγματα: το 24% πάει για τρόφιμα, το 20% για έξοδα κατοικίας (ενοίκιο, ρεύμα, νερό, θέρμανση, κλπ), το 10% για την υγεία, 8% για ταβέρνες, ξενοδοχεία, κλπ, το 7% για ένδυση-υπόδηση κι άλλο 7% για διαρκή καταναλωτικά αγαθά. Αισίως, ξεπεράσαμε το 75% του συνολικού εισοδήματος μας Το υπόλοιπο πάει σε μεταφορές, επικοινωνίες, εκπαίδευση, κλπ. ( Πηγή: ΕΣΥΕ, Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών 2004/2005). Για ποια «καταναλωτική» ελευθερία λοιπόν μας μιλούν? Πώς να ασκήσω αυτή την ελευθερία μου στο να επιλέξω, δηλ., ανάμεσα σε δυο μάρκες μαγιονέζας, οδοντόκρεμας, τηγανιών, στερεοφωνικών ή αυτοκινήτων, κλπ,? Αφού στο σχολείο δεν μούδωσαν τέτοιες πρακτικές γνώσεις, στην τηλεόραση και στα άλλα μέσα δεν τους ενδιαφέρει το πρόβλημα μου και στη δουλειά, όπου χάνω τη μισή ζωή μου, κάνω μηχανικά άσχετα π...

Ας δούμε πρώτα απ' όλα τι δεν είναι καπιταλιστική κρίση . Δεν είναι, λοιπόν, καπιταλιστική κρίση, *Το ότι 950 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από πείνα, *Το ότι υπάρχουν 4,75 δισεκατομμύρια φτωχοί σε όλο τον κόσμο, *Το ότι υπάρχουν ένα δισεκατομμύριο άνεργοι σε όλο τον κόσμο, *Το ότι πάνω από το 50% του παγκόσμιου οικονομικά ενεργού πληθυσμού εργάζεται σε επισφαλείς συνθήκες , *Το ότι 45% του παγκόσμιου πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε νερό , *Το ότι 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση στις πιο στοιχειώδεις υπηρεσίες υγείας , *Το ότι 113 εκατομμύρια παιδιά δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση και 875 εκατομμύρια ενήλικες συνεχίζουν να είναι αναλφάβητοι , *Το ότι 12 εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας απολύτως ιάσιμων ασθενειών, *Το ότι 13 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας της καταστροφής του περιβάλλοντος , *Το ότι 16.306 είδη, μεταξύ των οποίων το ένα τέταρτο των θηλαστικών, απειλούνται με εξαφάνιση , γιατί όλα αυτά συνέβαιναν πριν από την κρίσ...

Οφείλω κατ’αρχήν να ομολογήσω ότι ως γνήσιος «αριστερός» φέρω κι εγώ το στίγμα. Οχι της μεσογειακής αναιμίας, αλλά της συνωμοσιολογίας. Με δεδομένο λοιπόν αυτό, λέω ότι όλες οι ιστορίες για την επερχόμενη κρίση στην πραγματική οικονομία το 2009, δεν είναι τίποτα άλλο από προπαγάνδα, η οποία στοχεύει στην προετοιμασία μας, ημών των καταναλωτών, για το κωλοπιάσιμο που μας ετοιμάζουν. Αφού μας χρέωσαν κύριος οίδε για πόσα χρόνια να ξεπληρώνουμε τα πακέτα σωτηρίας – δώρα στο χρηματιστικό κεφάλαιο, μας ενημερώνουν ότι οι «δόσεις» μας ξεκινούν του χρόνου. Τρομοκρατία σκέτη. Δεν θα γίνει τίποτα περισσότερο από το να μας "το βάλουν" λίγο πιο βαθιά. Λίγο περισσότερο απ’όσο μας το βάζουν-από τον Σημίτη και μετά- στην Ελλάδα και τα τελευταία τριάντα χρόνια περίπου στην Αμερική. Και η ζωή συνεχίζεται..

Μαθήματα πολιτικής οικονομίας από τον Καιρό της Κ.Ελευθεροτυπίας: " Παλιά -όχι πολύ ώστε να μην το θυμούνται τρεις γενιές ζωντανών Ελλήνων- στα μαγαζιά κρεμόταν ένα κάδρο με μια λιθογραφία έγχρωμη: «Ο πωλών τοις μετρητοίς και ο πωλών επί πιστώσει». Ο πωλών τοις μετρητοίς ήταν κουστουμαρισμένος, καθισμένος άνετα μπροστά στο γραφείο του σ' ένα τακτοποιημένο δωμάτιο με γεμάτο χρηματοκιβώτιο, ενώ ο πωλών επί πιστώσει, κακοντυμένος, σ' έναν ακατάστατο χώρο, ήταν σκυμμένος, μ' ένα ύφος υπέρτατης απελπισίας, μπροστά σ' ένα άδειο χρηματοκιβώτιο. Αυτά συμβαίνανε τη δεκαετία του '50 και πίσω, και η οικονομική γνώση -το μάθημα- που ήθελε να περάσει η γενιά του μεταπολέμου, δεν ήταν άλλη από τη γνώση που κουβαλούσε το ανθρώπινο γένος από τα γεννοφάσκια του. Τίποτε λιγότερο και τίποτε περισσότερο. Τίποτε πιο αυτονόητο. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όμως, μια γενιά οικονομολόγων και τραπεζιτών ανακάλυψε ότι εκτός από το σήμερα υπάρχει και το αύριο. Αυτό, που έκαναν οι το...

«H κατανομή του εισοδήματος στην σημερινή Αμερική έχει επιστρέψει ακριβώς στα επίπεδα του 1928: σήμερα όπως και τότε το πλουσιότερο 1% των αμερικανών κατέχουν το 23-24% του εθνικού εισοδήματος! Μεταξύ 1940 και 1984 το ποσοστό αυτό ποτέ δεν ξεπέρασε το 15% . Πώς συνέβη αυτό; Σταδιακά κατά τις δεκαετίες ΄80 και ΄90, και με ραγδαίους ρυθμούς μετά την εκλογή Μπους. Μεταξύ 2000 και 2006 η αμερικάνικη οικονομία αναπτύχθηκε κατά 18% , αλλά το πραγματικό εισόδημα του μέσου νοικοκυριού έπεσε κατά 1,1%! . Την ίδια ώρα το πλουσιότερο 10% βελτίωσε το εισόδημα του κατά 32% , το πλουσιότερο 1% κατά 203% και το πλουσιότερο 0,1% κατά 425% !». ( Γ.Παγουλάτος) Ξανά από την αρχή: “ H κατανομή του εισοδήματος στην σημερινή Αμερική έχει επιστρέψει ακριβώς στα επίπεδα του 1928 . .......”. Από την αρχή. Γιατί οι αριθμοί ζαλίζουν. Οι αριθμοί δεν είναι φίλοι. Είναι καρφιά που σου μπήγονται στα δάχτυλα. Είναι κρύα, νεκρή σάρκα, που η θέση της είναι στα επιστημονικά εργαστήρια, όπου η ζωή πολεμά να κατακτήσει...

Να δούμε τα δεδομένα του προβλήματος πρώτα: - Εδώ και 100 περίπου χρόνια το σύστημα δουλεύει με το μοντέλο της ΜΑΖΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ. - Εδώ και 30 περίπου χρόνια αυτοματισμοί και διάφορες αυτόματες μηχανές (ρομπότ) αντικαθιστούν τους ανθρώπους στις γραμμές παραγωγής. - Ζήσαμε τα τελευταία 30 χρόνια φάσεις οικονομικής ανάπτυξης, χωρίς τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. - Ζήσαμε την διαίρεση όλων ημών των εργαζομένων α) σε μόνιμους, ειδικευμένους, καλά αμειβόμενους και β) στους χαμηλόμισθους, ανειδίκευτους, αντικαταστάσιμους, «αναλώσιμους» ενγένει εργαζομένους. - Η μαζική παραγωγή οφείλει να ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΙΤΑΙ στη μαζική κατανάλωση. Οτι ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ, για να δημιουργήσει τα προσδοκόμενα κέρδη στο κεφάλαιο, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΤΑΙ. - Η ΜΑΖΙΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ, όμως, προυποθέτει διανομή του παραγόμενου πλούτου (επανεπενδυόμενο κεφάλαιο - κέρδη ιδιοκτητών - αμοιβή εργασίας), ώστε η κοινωνία να έχει αγοραστική δύναμη ίση με την αξία των παραγόμενων και προσφερόμενων σε κατανάλωση προιόντων και υπηρεσιών. Δια...

[ Το κείμενο που ακολουθεί ξεκίνησε σαν προσπάθεια κάποιου, που ενώ σπούδασε οικονομικά κι εργάζεται πάνω στο αντικείμενο που σπούδασε, παρόλα αυτά αδυνατούσε να κατανοήσει την τρέχουσα οικονομική κρίση. Ταυτόχρονα, του ήταν επιτακτική η ανάγκη διατήρησης και συμμετοχής σ’ένα διάλογο που δεν έλεγε, όμως, να πάρει μπρός. Οι ανάγκες, βέβαια, της ανάλυσης προυποθέτουν μελέτη της ιστορίας των οικονομικών κρίσεων, την ανάλυση του καπιταλισμού μετά από συστηματική μελέτη της μαρξιστικής βιβλιογραφίας, κοινωνιολογικές γνώσεις, ένα μεταπτυχιακό (…ΜΒΑ κατά προτίμηση!) στα παράγωγα, κλπ. Επειδή όμως μ’αυτές τις προυποθέσεις, εμείς οι εργαζόμενοι δεν θα αρθρώναμε ποτέ λόγο, ενώ έχει ιστορικά αποδειχθεί πόσο επικίνδυνο είναι να αφήνουμε τους "ειδικούς" να μιλούν για λογαριασμό μας, ας συγχωρεθούν τυχόν κενά, ελλείψεις, ή και λάθη ]. Η πραγματική και η πλασματική οικονομία Ανέκαθεν, η χρηματοπιστωτική σφαίρα αποτελούσε “γκρίζα ζώνη” για τους θεωρητικούς μαρξιστές. Ισως αυτό να οφείλεται κ...