Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Αναρτήσεις

Eνσωματωθήκαμε και πάει και τέλειωσε?

Ο καπιταλισμός στην δυναμική της ανάπτυξης του, κατήρτισε την χάρτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανέδειξε την αξία του ατόμου, εκσυγχρόνισε καταπιεστικούς θεσμούς, έφερε την υλική ευημερία σε πολύ κόσμο, …   Μέχρι που ήρθε η πρόσφατη -ακόμη μία- κρίση κι έπεσε …το ξύλο της αρκούδας:   έξι στους δέκα νέους καλούνται να μεταθέσουν στο άγνωστο μέλλον τον απογαλακτισμό τους, τρείς στους δέκα ενήλικους, επισήμως, καταδικασμένοι να τρων την σάρκα τους ή να ζητιανεύουν για τα βασικά μέσα επιβίωσης. Γιατί δεν επαναστατούμε με τόσο ξύλο? Πειστήκαμε για την ανωτερότητα του συστήματος, επιλέγουμε ορθολογικά τον καπιταλισμό κι εμμένουμε περήφανα στις επιλογές μας;   Ή, ενσωματωθήκαμε κατ’άλλους και πάει και τελείωσε? Η «υπάκουη τάξη» στην αναπτυγμένη δύση ενδιαφέρεται πρωτίστως για τον επιούσιο,

Τί νέα από το Davos?

Για πρώτη φορά στην ιστορία δημιουργείται μια μεσαία τάξη σε πραγματικά παγκόσμια κλίμακα. Ως το 2030 θα υπερδιπλασιαστεί σε μέγεθος, από 2 δις σήμερα  σε 4,9 δις το 2030. Η ανάπτυξη αυτή θα προέλθει κυρίως από τις χώρες της άπω ανατολής. Οι χώρες αυτές σήμερα αντιπροσωπεύουν το 30% της μεσαίας τάξης παγκοσμίως, ενώ το 2030 το ποσοστό αυτό θα γίνει 64%. Αντίθετα, το αντίστοιχο ποσοστό αυτού που γνωρίζαμε ως αναπτυγμένη δύση (Ευρώπη και ΗΠΑ) θα πέσει από 50% σε 22%.   Η βιτρίνα της ευημερίας της μεσαίας τάξης της αναπτυγμένης δύσης  προεξοφλείται εδώ ότι θα ραγίσει. Και –ειρήσθω εν παρόδω- δεν είναι καθαρά ελληνικό φαινόμενο αποδιδόμενο στα μνημόνια και στις πολιτικές των αστικών κομμάτων, αλλά συστατικό των σύγχρονων τάσεων του κυρίαρχου ακόμα σήμερα δυτικού καπιταλισμού.  Μπορεί να μην εμπιστεύεται κανείς τις αριθμητικές προβλέψεις, αλλά όταν αυτές αποτελούν τη βάση στις συζητήσεις  αυτών που επηρεάζουν με τις αποφάσεις τους  τις τύχες αυτού του κόσμου, δεν μπορείς παρά τις πάρ

Case study

«Όλα τα πράγματα σε αυτήν τη ζωή είναι δημιουργήματα του ανθρώπου. Έτσι, για να διορθωθεί το όποιο κακό, θα αρκούσε να αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι και να γίνουμε καλύτεροι». Για να ελέγξει κανείς την απλουστευτική αυτή διδαχή των γλυκανάλατων ανθρωπιστών , αρκεί να μελετήσει λίγο το παράδειγμα των ΙΧ και της ιδιωτικής μεταφοράς. Το αυτοκίνητο έχει ένα πολύ βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα: πληγές στα βουνά για να ανοίξουν δρόμοι, μεταλλουργία, χημική βιομηχανία, υδρογονάνθρακες, αέρια ρύπανση, λαμαρινο-ζημίες, ολική καταστροφή, κόστος ανακύκλωσης. Το ανθρώπινο κόστος είναι βαρύτερο. Είναι Πόνος: ελαφρά τραυματισμένοι, ακρωτηριασμένοι, παραπληγικοί, νεκροί. Για τους πολιτικούς και τους οικονομολόγους τους όλα αυτά δεν είναι παρά οικονομική ανάπτυξη. Τα προσμετρούν στο Εθνικό Προϊόν-Εισόδημα. Ακόμα και η χρόνια νοσηλεία στα κέντρα αποκατάστασης κινητικά αναπήρων, λογίζεται και συνεισφέρει στην κατ’αυτούς οικονομική ανάπτυξη. Οι κήρυκες της επίσημης προπαγάνδας μας συν

"Επαγγελματικός προσανατολισμός"

Ελάχιστοι από εμάς θα κρατήσουν το ίδιο επάγγελμα μια ζωή. Δεν προσδιοριζόμαστε πια από «τη δουλειά μας» . Στην εποχή του υλισμού, της ανεργίας, της παγκοσμιοποίησης και της μοναχικότητας, δεν είμαστε πια σίγουροι για το... ποιοι είμαστε. Η εμπειρία της μεσαίας τάξης ήταν ανέκαθεν η εξής: Ο άνθρωπος έχει την επαγγελματική του ταυτότητα. Είμαστε αυτό που κάνουμε. Επιλέγουμε επαγγέλματα που ταιριάζουν στον χαρακτήρα μας και στη συνέχεια αυτά διαμορφώνουν τον χαρακτήρα μας.Οι σχολαστικοί άνθρωποι γίνονται λογιστές και μετά η λογιστική τους κάνει ακόμη πιο σχολαστικούς. Ειδικά οι άνδρες πάντα καθορίζονταν εν μέρει μέσα από τη δουλειά τους. Αλλά αυτή η εποχή τελειώνει. Με την οικονομική κρίση και την τεχνολογική αλλαγή (τα ρομπότ καταλαμβάνουν τον πλανήτη), μειώνεται συνεχώς ο αριθμός όσων έχουν μια ικανοποιητική δουλειά ή μένουν στο ίδιο επάγγελμα για πάντα. Ο άνθρωπος σταματά να είναι η δουλειά του. Κι αυτό τον υποχρεώνει να βρει νέα ταυτότητα. Έχω περάσει πολλά χρόνια κάνον

Μην ερωτευτείς ποτέ το αερόστατό σου

Τα τελευταία χρόνια «πολλοί στοχαστές προσπαθούν να καταλάβουν πως λειτουργεί το ανθρώπινο μυαλό…Συγκεκριμένα προσπαθούν να κατανοήσουν το μυστήριο της ανθρώπινης συναίσθησης(…). Εργάζονται πάνω στα μυστικά του ανθρώπινου εγκεφάλου, του ‘μαύρου κουτιού’. Εγώ δεν συμμετέχω άμεσα στη διαδικασία ξεκλειδώματος του μαύρου κουτιού (…). Δεν μελετώ νευρικές συνάψεις και νευρώνες. Αντίθετα μελετώ τα σημεία παραγωγής και πρόσληψης του μαύρου κουτιού- τις εξόδους και τις εισόδους του . Η έρευνα πάνω στο μαύρο κουτί αλλάζει βαθμιαία   πολλές από τις ιδέες μας .   (…) Οφείλω να πω ότι προσπαθώ να μην κάνω προβλέψεις. Όταν εφευρέθηκε το αερόστατο ο κόσμος σκεφτόταν τι υπέροχο πράγμα που ήταν να μπορείς να πετάξεις στον αέρα σαν πουλί! Μετά ανακαλύφθηκαν τα πρώτα αερόπλοια και ήταν αυτή η εφεύρεση, των αεροπλάνων μετέπειτα, που διασώθηκε. Όταν ανακαλύφθηκαν τα αερόπλοια πολλοί νόμιζαν ότι θα ακολουθούσε μια γραμμική πρόοδος, μια εξέλιξη σε πιο τελειοποιημένα και γρήγορα μοντέλα. Σε κάποι

Σοφίες...

Αυτό που έχει σημασία είναι όχι το πόσο μήκος ζωής έχεις, αλλά το πόσο έχεις ζήσει, πόσο νόημα έχει απορροφήσει και μεταβιβάσει η ζωή σου. Αν δεν βρούμε τον καιρό να επισκοπήσουμε το παρελθόν, δεν θα έχουμε επαρκή γνώση για να καταλάβουμε το παρόν, ούτε να κουμαντάρουμε το μέλλον: γιατί το παρελθόν ποτέ δεν μας αφήνει και το μέλλον είναι ήδη εδώ. Χωρίς τη λεκτική διατύπωση της υποκειμενικής εμπειρίας και τους ηθικούς γνώμονες, η αυτοσυνειδησία είναι ανολοκλήρωτη, το ίδιο και η αυτογνωσία και ο αυτοέλεγχος. Οι λέξεις αρχικά δεν ήταν απλώς ένα μέσον για την επιτέλεση της μαγείας, αλλά ήταν αφ’ εαυτών η αρχέτυπη μορφή μαγείας. Η σωστή χρήση των λέξεων δημιούργησε για πρώτη φορά έναν νέο κόσμο φαινομενικά υπό ανθρώπινο έλεγχο. Κάθε απομάκρυνση από την εννοηματωμένη τάξη, κάθε σύγχυση γλωσσών, ήταν μοιραία για την μαγεία αυτή. Μόνον αν η σωστή λέξη χρησιμοποιούνταν στη σωστή τάξη έπιαναν τα ξόρκια. Το πάθος για μηχανική ακρίβεια, το οποίο ο άνθρωπος διοχετεύει τώρ

Μας ψεκάζουν. Αλλά, από μέσα...

Υπάρχουν κάποιοι, καθώς πρέπει διανοούμενοι, οι οποίοι ειρωνεύονται την πολύ πλατιά διαδεδομένη στην κοινωνία μας άποψη ότι μας ψεκάζουν.  Ο σοφός λαός όμως   -που ποτέεεεε δεν κάνει λάθος...- δείχνει τις καμπυλωτές άσπρες ουρές που αφήνουν κάτι μαύρα ιπτάμενα σημαδάκια εκεί ψηλά στον ουρανό και νοιώθει σχεδόν την υγρασία από τα χημικά που ρίχνουν. Πώς αλλοιώς, βλέπεις, θα μπορούσε να εξηγήσει ο πάνσοφος αυτός λαός το γεγονός ότι έχουμε υποστεί τα πάνδεινα και ως κοινωνία παραμένουμε για την ώρα κλινικά νεκροί, δεν αντιδρούμε. «Πριν από τουλάχιστον 40 χρόνια ο Vance Packard , στο βιβλίο του The Hidden Persuaders , που σημείωσε τεράστια επιτυχία, παρουσίασε στο ευρύ κοινό την έννοια της «ασυναίσθητης αντίληψης». Συγκεκριμένα ο συγγραφέας μιλάει στο έργο του για τη γνωστή ιστορία του μηνύματος «ΠΙΕΙΤΕ ΚΟΚΑ-ΚΟΛΑ» που εμφανίζεται στιγμιαία κατά την προβολή μιας κινηματογραφικής ταινίας, ώστε να προξενήσει ασυνείδητα αίσθημα δίψας στους θεατές. Οι ψυχολόγοι γνωρίζουν από καιρό

Ο χαλκάς της πείνας

Οι αρκουδιάρηδες τραβούν τον χαλκά της πείνας. Πονάει. Τόσα χρόνια τον φορούσαμε αδιαμαρτύρητα. Ηταν τα σκοινιά μπόσκα, κάναμε όλα τα τσαλίμια που μας δίδαξαν και φαινόταν σαν να αυτοσχεδιάζουμε. Σχεδόν το ευχαριστιόμασταν . Οι αρκουδιάρηδες, όμως, είχαν εξ αρχής το σχέδιο για τη ζωή μας, για κάθε μέρα και κάθε περίσταση. Αρχικά ήταν η εκπαίδευση. Από μωρά μας έσπρωχναν πάνω στην αναμμένη λαμαρίνα, ενώ ο   αρκουδιάρης βάραγε στο ντέφι το «σήκω χόρεψε κουκλί μου». Κι ενώ χοροπηδούσαμε στα δύο πίσω πόδια για να περιορίσουμε εκεί το κάψιμο,   ο εγκέφαλος μας έγραφε τον αυτοματισμό του ντεφιού και του υποτιθέμενου χορού. Πανεπιστήμια έκαναν οι αρκουδιάρηδες, παβλόφ-σκυλων καθηγητών της κοινωνικής ψυχολογίας, να μελετούν αυτούς τους αυτοματισμούς, πάνω στην τέχνη της διοίκησης των αρκούδων   και της εκούσιας εκμετάλλευσης του πόνου και του κόπου. Εμείς, δεν χρειάστηκε ποτέ νάχουμε δικό μας σχέδιο. Ακόμα κι ο σύντροφος Λένιν υιοθέτησε τις αρχές της «επιστημονικής» οργάνωσης της