«Όλα τα πράγματα σε αυτήν τη ζωή είναι δημιουργήματα του
ανθρώπου. Έτσι, για να διορθωθεί το όποιο κακό, θα αρκούσε να αλλάξουμε εμείς
οι ίδιοι και να γίνουμε καλύτεροι».
Για να ελέγξει κανείς την απλουστευτική αυτή διδαχή των γλυκανάλατων
ανθρωπιστών, αρκεί να μελετήσει λίγο το παράδειγμα των ΙΧ και της ιδιωτικής
μεταφοράς.
Το αυτοκίνητο έχει ένα πολύ βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα:
πληγές στα βουνά για να ανοίξουν δρόμοι, μεταλλουργία,
χημική βιομηχανία, υδρογονάνθρακες, αέρια ρύπανση, λαμαρινο-ζημίες, ολική
καταστροφή, κόστος ανακύκλωσης.
Το ανθρώπινο κόστος είναι βαρύτερο. Είναι Πόνος: ελαφρά
τραυματισμένοι, ακρωτηριασμένοι, παραπληγικοί, νεκροί.
Για τους πολιτικούς και τους οικονομολόγους τους όλα αυτά δεν
είναι παρά οικονομική ανάπτυξη. Τα προσμετρούν στο Εθνικό Προϊόν-Εισόδημα.
Ακόμα και η χρόνια νοσηλεία στα κέντρα αποκατάστασης κινητικά αναπήρων,
λογίζεται και συνεισφέρει στην κατ’αυτούς οικονομική ανάπτυξη.
Οι κήρυκες της επίσημης προπαγάνδας μας συνιστούν να
οδηγούμε προσεκτικά, να τηρούμε τους κανόνες οδικής συμπεριφοράς, να επιλέγουμε
αυτοκίνητα φιλικά στο περιβάλλον (με ανακυκλώσιμα υλικά, με καταλύτες, με
ηλεκτρική ενέργεια).
Τα αυτοκινητιστικά δυστυχήματα, ωστόσο, ακόμα και στις χώρες
με την πιο ευσυνείδητη αυτοκινητιστική συμπεριφορά και κατάσταση των δρόμων,
είναι εκ των προτέρων δεδομένα. Ως ένας ημερήσιος μέσο όρος, ως μια στατιστική.
Έτσι, όμως, μετατρέπονται σε αναπόφευκτο κακό και παύουν να είναι δυστυχήματα.
Ένα κακό που μάθαμε να ζούμε μαζί του, πατώντας το γκάζι, γεμάτοι ενοχές και
τρόμο μαζί, μη τυχόν είμαστε εμείς το επόμενο θύμα της ασφάλτου.
Η, βασικά, πολιτική επιλογή να δοθεί προτεραιότητα στην
κατασκευή τεράστιων αυτοκινητόδρομων, με προδιαγραφές να χωρέσουν την πληθώρα των
ΙΧ, αντί στην ανάπτυξη των σιδηροδρόμων και η εν γένει επιλογή να
χρησιμοποιείται το ΙΧ ως μέσο μετακίνησης αντί ενός συστήματος δημόσιας
μεταφοράς, δεν ήταν εξ αρχής επιλογή του καταναλωτή. Αυτός πρώτα αγόρασε το
όνειρο κάποιας σχετικής διαφήμισης και μετά το αυτοκίνητο. Κι έφτασε στο σημείο
να θεωρεί το κλιματιζόμενο, σαφώς ασφαλέστερο, λεωφορείο ή τραίνο ως μαζικό
μέσο, άρα μειωτικό. Ακόμα και σε χώρες
που υπάρχει πυκνό πρόγραμμα δρομολογίων, συνέπεια στα ωράρια και καλή κατάσταση
των μέσων.
Για αυτό το κακό, που με τρόμο σκεφτόμαστε το τι θα γίνει
όταν κάθε Κινέζος ή Αφρικάνος πραγματοποιήσει το δικό του όνειρο απόκτησης ΙΧ, ευθυνόμαστε
εμείς; ‘H μήπως
επιβλήθηκε από μια φρενήρη αναζήτηση κερδοφορίας της αυτοκινητοβιομηχανίας και
των πετρελαϊκών εταιρειών; Βλέπεις, ένα ορθολογικό σύστημα μαζικής μεταφοράς θα
μείωνε τον ρυθμό της καπιταλιστικής συσσώρευσης: συγκριτικά με τα ΙΧ, ένας
πολύ-πολύ μικρότερος αριθμός λεωφορείων θα αρκούσε.
Αυτή είναι η κοινωνικά αντικειμενική κατάσταση του κακού,
απέναντι στο οποίο ο μεμονωμένος άνθρωπος είναι παντελώς αδύναμος. Το μη
ελεγχόμενο από αυτόν σύστημα της αυτοκινητοβιομηχανίας, το μόνο που κάνει για να
“απενεχοποιηθεί” το ίδιο και για να κερδίσει περισσότερα, είναι κάποιες
προσπάθειες για ασήμαντες -την ώρα του κακού- βελτιώσεις, στα συστήματα
παθητικής κι ενεργητικής ασφάλειας του αυτοκινήτου. Για όλο το κακό όμως του
ΙΧ, υπεύθυνος λογίζεται ο οδηγός. Τόσο γιατί αυτός τα αγοράζει όσο και για τα
ατυχήματα. Την ίδια ώρα που μας λένε πόσοι πρόκειται να πεθάνουν αυτό το
σαββατοκύριακο. Γιατί, μετά τόσα χρόνια
χρήσης των ΙΧ, οι απίθανες, μη ελεγχόμενες από τον οδηγό παράμετροι που
ευθύνονται για τα δυστυχήματα έχουν διαμορφώσει την σίγουρη στατιστική των
μελλοθανάτων.
Τα δυστυχήματα, και κατά συνέπεια και το περιβαλλοντικό
αποτύπωμα του ΙΧ, είναι μια μορφή αναγκαιότητας που υφίσταται ο άνθρωπος σε
συνθήκες ανελευθερίας επιλογής. Η ανθρωπιστική έκκληση της …πονόψυχης εξουσίας στον
οδηγό να προσέχει το δρόμο, εξαφανίζει από το ταμπλό τη λογική του
καπιταλιστικού συστήματος, δηλ. το κυνήγι του μέγιστου κέρδους, μόνο υπεύθυνο
για τα δυστυχήματα και την καταστροφή του περιβάλλοντος.
Σχόλια